آشنایی با اظهارنامه عملکرد

اظهارنامه مالیاتی در ایران به دو روش تسلیم سازمان مالیات شود؛ روش اول به صورت خود اظهاری و روش دوم به از طریق مامورین سازمان امور مالیاتی است. این اظهارنامه شامل عملکرد یکساله فرد حقیقی یا حقوقی است. اظهارنامه در انواع مختلفی تنظیم و تهیه می­‌شود و اظهارنامه عملکرد یکی از انواع آن است. بر اساس اظهارنامه یکساله عملکرد مودی مالیات آن تعیین می‌شود؛ بنابراین باید این اظهارنامه دقیق، کامل و بدون تخلف باشد. در ادامه این مطلب از وب‌سایت خدمات مشاوره مالی و مالیاتی ماناکا قصد داریم به موضوع اظهارنامه عملکرد اشخاص حقیقی و حقوقی بپردازیم.

اظهارنامه مالیاتی چیست؟

اظهارنامه عملکرد نوعی از اظهارنامه مالیاتی است؛ بنابراین بهتر است ابتدا آشنایی کوتاهی با آن داشته باشیم. همان طور که در مطالب قبلی از مقالات ماناکا بیان شد، مالیات دارای انواع مختلفی بوده که یکی از آن­ها مالیات بر درآمد است. تاجران و شرکت­‌ها در انتهای هر سال مالی ملزم به ارائه یک گزارش به سازمان امور مالیاتی از بابت میزان سود، زیان، هزینه­‌ها و استهلاک هستند. بر اساس این گزارش میزان مالیات پرداختی تعیین می­‌شود. در صورت عدم ارائه این گزارش به سازمان امور مالیاتی، ممزین مالیاتی می­‌توانند مبلغی را به عنوان مالیات تعیین کنند و مودی موظف به پرداخت آن است؛ بنابراین پیشنهاد می‌­شود در زمان مقرر اظهارنامه را تکمیل و ارسال کنید. در واقع می‌­توان گفت اظهارنامه مالیاتی کارنامه مالی نیز است که در هر سال اشخاص حقوقی و حقیقی مشمول مالیات با هدف تعیین مالیات خود آن را به سازمان امور مالیاتی تسلیم می­کنند.

اظهارنامه عملکرد چیست؟

اظهارنامه عملکرد نوعی اظهارنامه مالیاتی بوده که اشخاص حقوقی یا حقیقی پس از آن که به محاسبه تمامی مبلغ سود و زیان خود در معاملات پرداختند، این اظهارنامه را طبق آن تنظیم می­‌کنند. مودیان مالیاتی موظف به پرداخت 25 درصد سود دوره مالی خود بر اساس اظهارنامه عملکرد به عنوان مالیات هستند. در واقع عملکرد به معنای نتیجه فعالیت­های تجاری در طول یک دوره مالی است. اشخاص حقوقی تا پایان شهریور ماه و اشخاص حقیقی تا پایان مرداد ماه برای انجام این مهم فرصت دارند.

افراد موظف به ارائه اظهارنامه عملکرد

براساس قانون، تمامی افراد حقیقی و حقوقی صاحب کسب‌وکار باید اظهارنامه عملکرد خود را در هر سال تسلیم سازمان امور مالیاتی کنند.

اشخاص حقوقی

براساس ماده ۱۱۰ قانون مالیات‌های مستقیم، افرادی که دارای شرکت هستند می‌بایست در موعد مقرر شده نسبت به ارائه اظهارنامه عملکرد خود اقدام کنند. باید دقت داشت که به همراه این اظهارنامه باید مدارک مربوط ثبت شرکت نیز ارسال شود.

اشخاص حقیقی

طبق ماده ۹۵ مالیات مستقیم، اشخاص حقیقی که صاحب کسب‌وکار هستند و از طریق آن اقدام به کسب درآمد می‌کنند، باید در زمان تعیین شده نسبت به اعلام اظهارنامه عملکرد خود در طی یک سال گذشته، اقدام نمایند. اشخاص حقیقی اظهارنامه عملکرد سال ۱۴۰۰ را باید در خرداد ماه سال ۱۴۰۱ به سازمان امور مالیاتی کشور تسلیم نمایند. در مقاله اظهارنامه اشخاص حقیقی به‌طور کامل توضیح داده شده است.

اظهارنامه عملکرد اشخاص حقوقی

شرکت­ها و سازمان­های تجاری ثبت شده در ایران باید براساس قانون 25 درصد از سود مالی خود را طبق اظهارنامه عملکرد خود تسلیم اداره امور مالیاتی کند. این اظهارنامه باید شامل مجموعه­ای کامل از سودها، زیان­ها، درآمدها، بخشودگی­ها، بدهی­ها، معافیت­ها و تمامی اطلاعات مهم باشد. این مجموعه اطلاعات به طور کامل باید در اختیار ممیزان سازمان امور مالیاتی قرار بگیرد. پس از بررسی­های صورت گرفته توسط این کارشناسان مبلغی را به عنوان مالیات تعیین کرده و به اطلاع مودی می‌رسانند.

مودیان مالیاتی پس از اطلاع از مبلغ مالیات تعیین شده، به مدت 3 ماه برای پرداخت یا اعتراض به مالیات فرصت دارند. در مطالب گذشته به طور کامل در خصوص چگونگی اعتراض به مالیات تعیین شده توضیح داده شد؛ برای کسب اطلاعات بیشتر در این خصوص و مطالعه مقاله مربوط به آن می­توانید از قسمت جستجو وب‌سایت ماناکا استفاده نمایید. در صورت اطلاع از ایجاد مشکلات و خطاهای احتمالی در اظهارنامه، یک ماه فرصت داشته تا برای اصلاح آن به سازمان امور مالیاتی مراجعه نمایند. اداره مالیات باید تا قبل از شروع سال مالیاتی جدید، مالیات نهایی را اعلام نماید.

اظهارنامه عملکرد اشخاص حقیقی

تمامی تجار و کسبه موظف هستند طبق اظهارنامه عملکرد 25 درصد از سود سالیانه خود را به سازمان امور مالیاتی کشور پرداخت کنند. تمامی مشمولان قانون مالیات باید گزارشی از سود و زیان فعالیت­های مالی خود به شکلی شفاف و دقیق اعلام نمایند و پس از بررسی و تایید توسط کارشناسان سازمان امور مالیاتی، مبلغ تعیین شده بپردازند. چنانچه مودی حقیقی متوجه اشتباهی در اظهارات ارسال شده شود تا یک فرصت داشته تا به سازمان امور مالیاتی برای اصلاح اشتباه پیش آمده مراجعه کند. در صورت گذشت زمان تعیین شده، امکان تغییر و ایجاد اصلاح در اظهارنامه عملکرد حقیقی وجود ندارد.

جریمه عدم ارائه اظهارنامه عملکرد

در صورتی که افراد حقیقی و صاحبان کسب‌وکارها وظیفه محول شده خود در خصوص ارائه اظهارنامه عملکرد در موعد مقرر انجام ندهند، براساس ماده ۱۹۲ قانون مالیات‌های مستقیم، مشمول جریمه می‌شوند؛ جریمه وضع شده برای افراد خاطی معادل ۳۰ درصد مالیات تعلق گرفته است. برای دیگر مشمولان مالیانی این جریمه به ۱۰ درصد کاهش می‌باید. باید به این نکته توجه داشت که جریمه تعلق گرفته به هیچ عنوان قابل بخشش نیست. پس از آخرین اصلاح قانون مالیات‌های مستقیم در سال ۱۳۹۵، این جریمه برای اشخاص حقیقی و حقوقی به طور یکسان در نظر گرفته شد.

خوش حسابی در ارائه اظهارنامه عملکرد

خوش حسابی در ارائه اظهارنامه عملکرد، پیامدهای مثبتی را برای مویان مالیاتی به همراه دارد. البته باید به این نکته مهم توجه داشت که تهیه و تنظیم اظهارنامه عملکرد، عملی زمان‌بر و سخت است؛ هم‌چنین تخصص و تجربه دو مولفه مهم برای انجام آن نیز هست. برای انجام این مهم می‌توانید از شرکت‌ها و موسسات مالی و مالیاتی کمک بگیرید. شما می‌توانید با کمک موسسه مالی-مالیاتی ماناکا، با ارائه به موقع اظهارنامه عملکرد خود، معادل ۵ درصد مالیات سه سال گذشته خود را جایزه دریافت کنید.

مدارک لازم

افراد مختلف برای ارائه اظهارنامه عملکرد خود مدارک متفاوتی را باید ارائه دهند.

• فعالیت­‌هایی که خرید و فروش سالانه­ آن­ها بیش از سی میلیارد ریال باشد در گروه اول جای دارند. چنانچه ده برابر درآمد مشمول مالیات شخص حقوقی یا حقیقی، از سی میلیارد باشد نیز شامل گروه اول است. علاوه بر گروه اول باید دارندگان کارت واردات و صادرات و کارت بازرگانی و همچنین صاحبان بیمارستان­‌ها، معادن، کلینیک‌­ها، هتل­‌ها، کارخانه­‌ها، فروشگاه‌­های زنجیره‌­ای و صرافی­‌ها باید ترازنامه خود را ارائه دهند.
• مودیان مالیاتی برای تنظیم اظهارنامه عملکرد خود باید درآمد نهایی و میزان فروش خارجی و داخلی خود را محاسبه و ارائه دهند. تعیین سود و زیان حال از فعالیت دومین مدرکی است که باید ارائه داد.
• صورت گردش مالی کالاهای مورد استفاده و مواد اولیه باید در اظهارنامه درج شود.
• در خصوص شرکت­های خدماتی و تولیدی، مبلغ تمام شده خدمت یا کالا باید در اظهارنامه قرار بگیرد.
• برای شرکت­‌های پیمانکاری ارائه قراردادها، صورت وضعیت­‌ها و قیمت تمام شده قرارداد نیز الزامی است.
• ارائه شماره ثبت پلمپ دفاتر قانونی باید در اظهارنامه اعلام شود.
• مالیات­‌های پرداخت شده در طول سال مانند مالیات بر ارزش افزوده یا مالیات تکلیفی باید در اظهارنامه عملکرد ذکر شود.
• علاوه بر موارد بیان شده، باید اطلاعات حقوقی و ثبتی مودی نیز درج شود.

مدت زمان ارائه اظهارنامه

براساس قانون سازمان امور مالیاتی کشور، زمان ارائه اظهارنامه اشخاص حقوقی و حقیقی متفاوت بوده و به شرح زیر است.

• سال مالیاتی اشخاص حقیقی پایان اسفندماه بوده بنابراین مهلت ارائه اظهارنامه مودیان حقیقی تا 31 خرداد ماه است.
• اشخاص حقوقی می­‌توانند اظهارنامه عملکرد خود را تا پایان تیر ماه ارائه دهند.

در صورت عدم ارائه اظهارنامه توسط اشخاص حقیقی به میزان 30% از مالیات تعلق گرفته شده باید جریمه پرداخت کنند؛ این جریمه برای سایر مشمولان مالیاتی معادل 10% مالیات تعیین شده است. باید توجه داشت که این جریمه غیرقابل بخشودگی است. تهیه و ارائه اظهارنامه عملکرد مالیاتی عملی بسیار سخت و وقت­گیر است و به همین دلیل ممکن بوده در روند انجام آن چالش‌­ها و مشکلات مختلفی ایجاد شود. برای رهایی از این مشکلات و چالش‌­ها می­‌توان از خدمات مشاوره مالی و مالیاتی ماناکا بهره­‌مند شد. با استفاده از این خدمت می‌­توان در زمان انجام این فعالیت بسیار صرفه­‌جویی کرد.